8 października w domu parafialnym w Dobrzyniu nad Drwęcą odbył się kolejny z serii wykładów dotyczących historii Polski i czasu walki o niepodległość Ojczyzny, zorganizowany przez golubsko-dobrzyńskie Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” i Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Toruniu.
Spotkanie poprowadzili przewodniczący Zarządu Oddziału w Golubiu – Dobrzyniu Wojciech Kwiatkowski oraz proboszcz parafii pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Dobrzyniu nad Drwęcą ks. kan. Jarosław Wacław Kulesza. Brał w nim udział również Przewodniczący Oddziału Okręgowego w Toruniu, Piotr Hoffmann, który zapoznał uczestników z działalnością Stowarzyszenia. Miejsce poniedziałkowego wykładu było szczególne, ponieważ Golub-Dobrzyń do 1918 roku był miastem granicznym, a rzeka Drwęca oddzielała Cesarstwa Niemiec i Rosji. Stąd też zdarzało się, że mieszkańcy dwóch sąsiednich miast stawali po przeciwnych stronach frontu. Wykład „1918. Polskie Drogi do Niepodległości” wygłoszony przez dr Jana Wiśniewskiego związanego z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika i Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej, przeniósł uczestników spotkania w realia Europy początku XX-wieku.
W wykładzie została przedstawiona sytuacja międzynarodowa, która umożliwiła odbudowanie niepodległego państwa polskiego. Omówiono również działania patriotów – Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego oraz szczególnie ważnego dla regionu Pomorza Józefa Hallera. Prelegent podkreślił jak wielkie straty poniosło społeczeństwo polskie w czasie wojny. W wyniku walk w armiach państw zaborczych zginęło ponad 400 tysięcy żołnierzy i następne 100 tysięcy podczas wojen po odzyskaniu niepodległości 1919-1920. Do tej liczby należy doliczyć ofiary cywilne, których liczba w latach 1914-1920 jest szacowana na około 300 do 400 tysięcy osób. Dr Wiśniewski wspomniał także o wielkim zaangażowaniu Polonii w tworzenie polskich sił zbrojnych na Zachodzie, z których następnie sformowano tzw. Błękitną Armię, dowodzoną przez gen. Józefa Hallera. Spotkanie zakończyła ożywiona dyskusja, w czasie której uczestnicy przedstawili wiele ciekawostek, relacji i wspomnień z czasów odzyskiwania suwerenności. Jednym z mniej znanych faktów są przygotowania do wybuchu polskiego powstania na terenie ziemi dobrzyńskiej i Pomorza przeprowadzone przez Polską Organizację Wojskową (POW), które nie doszło jednak do skutku wobec wzmocnienia sił niemieckich w regionie i odwołania całej akcji przez naczelne dowództwo.
Wykładowi towarzyszyła wystawa stworzona przez Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Toruniu – „Dumni z Polski”, prezentująca sylwetki osób szczególnie zasłużonych w odzyskanie niepodległości przez Polskę.
Szymon Szczęsny (fot.)
