8 listopada 2019 r. w sali klubowej Stowarzyszenia w Toruniu odbył się wykład Katarzyny Wójcik pt. “Człowiek w centrum uwagi – o mistrzach malarstwa renesansowego”.
Katarzyna Wójcik będąca absolwentką kierunków: ochrona dóbr kultury i italianistyka na UMK w Toruniu zaprezentowała uczestnikom spotkania twórczość wybranych mistrzów malarstwa renesansowego w Italii. Jednak tym razem pomięci zostali najbardziej znani Leonardo da Vinci, Michał Anioł czy Rafael Santi na rzecz: Masaccio (1401-1428), Giorgione (1478/79-1510) oraz Sofonizby Anguissoli (1532-1625).
Masaccio to jeden z pierwszych artystów w kręgu kultury zachodniej, który tworzył przekonujące pod względem anatomicznym wizerunki nagiego ludzkiego ciała. Wraz z architektem Filippem Brunelleschim i rzeźbiarzem Donatellem, Masaccio stał się pionierem renesansu. Dzięki Brunelleschiemu zdobył wiedzę o matematycznych proporcjach, natomiast od Donatella przejął zainteresowanie sztuką antyczną, co sprawiło, że nie poddał się rozpowszechnionemu wtedy stylowi gotyckiemu. To właśnie on jako pierwszy zaczął stosować perspektywę – jeden z wyznaczników sztuki renesansu. Przetrwały tylko cztery prace, o których w sposób niekwestionowany można powiedzieć, że są dziełem Masaccia. Jednakże różne inne obrazy, w całości lub części, także przypisuje się właśnie jemu. Wszystkie dotyczą tematów religijnych. Twórczość Masaccia wywarła duży wpływ na późniejszą sztukę florencką.
Giorgione był jednym z głównych przedstawicieli i twórców dojrzałego renesansowego malarstwa weneckiego, realizującym po mistrzowsku jego założenia kolorystyczne. Wspaniały mistrz koloru i światła. Przedstawiciel koloryzmu weneckiego, obserwator chwilowych stanów natury i świata. W swoich obrazach Giorgione realizuje nową koncepcję przedstawiania wyglądów natury, opartą na kolorze, którą rozwiną i uzupełnią jego wielcy następcy, jak Tycjan, Veronese czy Tintoretto, nie naruszając jej generalnych założeń. Polegała ona na wyrażeniu wszystkich najistotniejszych cech struktury wizualnej przedmiotu, a więc modelunku bryły i jej umieszczenia w przestrzeni i atmosferze, światła i głębi przestrzennej, za pomocą układu barw o różnym natężeniu barw i różnej temperaturze. Jest to również jeden z najbardziej tajemniczych malarzy. Do czasów współczesnych nie zachowały się żadne podpisane i datowane prace Giorgione, a duże rozbieżności wzbudza już liczba przypisywanych mu prac (od 5 do 40).
Ostatnią z przedstawionych artystek była Sofonisba Anguissola, która jest jedną z dwóch kobiet, które w okresie renesansu tworzyły dzieła równe najsłynniejszym mistrzom. Swój talent mogła rozwijać, dzięki wsparciu ojca, a jej pracami zachwycił się sam Michał Anioł. Sofonisba swoje prace tworzyła na dworze króla Hiszpanii – Filipa II, będąc nauczycielką królowej Elżbiety de Valois. Po jej śmierci opuściła Madryt i przeniosła się do Palermo na Sycylii, gdzie tworzyła do końca życia. Również w Polsce znajdują się jej prace – muzeum na zamku w Łańcucie posiada „Autoportret” z 1554 roku, natomiast jej najsłynniejszy obraz „Gra w szachy” (z 1555 r.) znajduje się w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
Wykład został realizowany w ramach większego projektu “VI Tydzień Refleksji nad Kulturą Duchową”, elementem którego będzie również zaplanowana na 15 listopada 2019 r. wystawa prac malarskich i rysunkowych pt. “Obraz Człowieka”, która i odbędzie się w dwóch toruńskich galeriach sztuki: Domie Muz oraz w Galerii Omega im. Marka Hoffmanna.
Więcej informacji: https://www.civitaschristiana-gdansk-torun.pl/ogolnopolska-wystawa-obraz-czlowieka/
Szymon Szczęsny, fot. Damian Fajfer
Prezentacja „Człowiek w centrum uwagi. O mistrzach malarstwa renesansowego” autorstwa Katarzyny Wójcik dla zainteresowanych do pobrania [TUTAJ]
