VI Tydzień Refleksji nad Kulturą Duchową został zaplanowany w tym roku na 30 września-4 października 2019 r. Współorganizatorem wydarzenia jest już tradycyjnie Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”.
Organizacja Tygodnia Refleksji nad Kulturą Duchową jest jedną z podstawowych (chociaż już nie jedyną) form aktywności Fundacji Pionowy Wymiar Kultury w przestrzeni kulturowej Torunia. Z założenia ma mieć charakter cykliczny, odbywając się raz do roku co roku. Jej zadaniem jest podejmowanie, spychanych na margines współczesnej humanistyki, wątków związanych z kulturą duchową. Pragniemy łączyć w swoich działaniach refleksję naukową z inicjatywami kulturowymi i artystycznymi oraz edukacyjno-formacyjnymi. Całość skierowana jest do studentów i wykładowców UMK, mieszkańców Torunia oraz środowiska naukowego w Polsce.
Tematem niniejszego VI Tygodnia Refleksji nad Kulturą Duchową jest duchowy wymiar cielesności. Po refleksji nad kondycją duchową człowieka współczesnego (I Tydzień Refleksji), refleksji nad monastycyzmem we współczesnym świecie (II Tydzień Refleksji), rozważaniami nad związkiem sztuki z duchowością (III Tydzień Refleksji), namyśle nad sekularyzacją i postsekularyzmem (IV Tydzień Refleksji) oraz prawosławiu (V Tydzień Refleksji) przyszedł czas na przyjrzenie się pewnym wątkom duchowego wymiaru cielesności. Z jednej strony jest to refleksja nad duchową stroną cielesności Chrystusa i świętych, która zostanie poruszona podczas tegorocznej debaty, z drugiej zaś jest to zastanowienie się czy są jakieś formy, w których ciało wyraża duszę. Może być to modlitwa, medytacja, trans, ale tez teatr i taniec.
PROGRAM
Poniedziałek, 30 września, godz. 19:00
Galeria Omega im. Marka Hoffmanna, ul. Przedzamcze 12/4
Wykład „Człowiek w centrum uwagi – o mistrzach malarstwa renesansowego”, który wygłosi absolwentka ochrony dóbr kultury i italianistyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu – Katarzyna Wójcik. W ramach wykładu zostaną podjęte tematy związane z twórczością malarzy, których dzieła zachwycają do dziś, wzbogacone o prezentację multimedialną.
Wtorek, 1 października, godz. 18:00
Galeria Związku Polskich Artystów Plastyków, ul. Ducha Św. 8
Wystawa prac Pauliny Sylwestrowicz – ANATOMIA DUSZY.
W moich realizacjach wychodzę od anatomii, wykorzystuję fragmentaryczność postrzegania, deformacje i wielorakość nakładających się konturów aby spojrzeć na materię przed momentem redukcji jej stanu do konkretnej formy. Posługuję się linią, która w sposób symboliczny zaznacza kształt i obecność, ale głównie staje się narzędziem dokumentacji istoty obiektu, ujawniając wewnętrzną, ukrytą topografię złożoności jego istnienia. Anatomia ona jest bazą i mapą, ale zależy mi na ukazaniu płynności tej materialnej realności, którą ona wydaje się uosabiać. Wykorzystuję deformacje i nakładanie się konturów aby zasygnalizować nieokreśloność naszego poczucia samych siebie, labilność i subiektywność naszego postrzegania i odczuwania oraz głębię naszej niewiedzy i nieświadomości jakie skrywa ten dziwny pojemnik, który karmimy, ubieramy, tresujemy ale tak słabo rozumiemy. Według Nietzschego ciało jest „nieznanym mędrcem”, którego nauka jest namacalnym punktem wyjścia prawdziwego (samo)poznania. Dla mnie ciało to pewna forma duszy, którą dokumentuję dzięki chwilowym okruchom utrwalonych doznań.
Środa, 2 października, godz. 16:00
Galeria Omega im. Marka Hoffmanna, ul. Przedzamcze 12/4
Forum Młodych Humanistów: Duchowy wymiar cielesności.
Forum Młodych Humanistów, to zainicjowana przez Fundację Pionowy Wymiar Kultury wiosną 2017 roku formuła spotkań dyskusyjnych gromadzących młodych ludzi głodnych poznawania prawdy, konkurująca z – podlegającą rozmaitego rodzaju zwyrodnieniom – kulturą konferencyjną (stąd towarzyszące powstaniu FMH hasło: „Szukajmy prawdy, nie punktów”) . Tegoroczne Forum obejmuje szerokie spektrum rozmowy na temat duchowego wymiaru cielesności w życiu codziennym człowieka, a także w wielu dziedzinach sztuki takich jak teatr, taniec, film czy literatura. Forum poświęcone tematowi duchowości ciała, to szansa na swobodną wymianę myśli, spostrzeżeń, tego, co boli, dotyka, szokuje, uspokaja, zachwyca w sprzyjających warunkach. Skupimy się na ciele i duchu, na kulturze i naturze.
Środa, 2 października, godz. 18:00 – 20:00
Dom Muz, ul. Poznańska 52
„Umiar i równowaga… wokół duszy i ciała …” to warsztaty ruchowo – plastyczne w oparciu o elementy z dziedziny arteterapii (terapii poprzez sztukę), duchowości benedyktyńskiej oraz duchowości ignacjańskiej.
Zapraszamy młodzież , studentów osoby już pracujące.
Wstęp wolny
Prowadząca : Joanna Łagan, animator kultury, arteterapeuta, członek Fundacji PWK oraz członek Wspólnoty Życia Chrześcijańskiego.
Czwartek, 3 października, godz. 18:00
Muzeum Diecezjalne, ul. Żeglarska 7
Debata „Relikwie jako ciała święte”, przy udziale zaproszonych gości, wybitnych mediewistów i historyków sztuki: prof. dr hab. M. U. Mazurczak z KUL, prof. dr hab. J. Pysiaka z UW oraz prof. dr hab. M. Starnawskiej z UPH w Siedlcach, w pełni wpisuje się w program tegorocznego Tygodnia Refleksji nad Kulturą Duchową. Wydarzenie stwarza możliwość innego spojrzenia na cielesność, poprzez przyjęcie tak żywotnej w historii kultury kategorii świętości. W czasie debaty poruszone zostaną takie wątki jak: początki kultu relikwii, relikwie i sztuka, kult relikwii w aspekcie społeczno-politycznym, relikwie w religijności osobistej, kult świętych i relikwii współcześnie.
Urszula Mazurczak – historyczka sztuki średniowiecznej. Doktorat na KUL w 1984 („Zagadnienia czasu przedstawionego w obrazie na przykładzie niderlandzkiego malarstwa tablicowego XV w.”). Habilitacja tamże w 1992 („Motywy inspiracji w średniowiecznych wizerunkach ewangelistów”). Profesor nauk humanistycznych od 2005 roku. W latach 1993-2014 była kierownikiem Katedry Historii Sztuki Średniowiecznej Powszechnej KUL. W latach 1995-1999 była dyrektorem Instytutu Historii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Maria Starnawska – historyczka, mediewistka. Absolwentka historii na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego (1983). Doktorat obroniła 27 maja 1997 pod kierunkiem Jacka Wiesiołowskiego („Zakony krzyżowe na ziemiach polskich w średniowieczu”) w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN. Habilitacja 19 marca 2009 („Świętych życie po życiu. Relikwie w kulturze religijnej na ziemiach polskich w średniowieczu”) w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN. Zajmuje się dziejami zakonów rycerskich i szpitalnych, kultem świętych oraz kulturą religijną w Polsce średniowiecznej.
Jerzy Pysiak – historyk, mediewista. W latach 1994-2004 sekretarz Zakładu Historii Średniowiecznej; od 1994 sekretarz Mediewistycznego i Nowożytnego Seminarium Doktorskie Instytutu Historycznego UW. Stypendysta Maison des Sciences de l’Homme w Paryżu (1997, 2004), Stypendysta Rządu Francuskiego (École des Hautes Études en Sciences sociales, Paryż, 1999), Katholieke Universiteit Leuven (Lowanium – Belgia 1997, 2002, 2005); Fundacji Lanckorońskich (Rzym 2002); Centre d’Études Supérieures de Civilisation Médiévale w Poitiers (2003, 2004, 2005, 2006).
Piątek, 4 października, godz. 18:00
Kino Centrum Sztuki Filmowej CSW, Wały Gen. W. Sikorskiego 13
Pokaz filmu „Eter” reż. K. Zanussi oraz spotkanie z ks. Markiem Lisem.
Początek XX wieku, Podole. Lekarz (Jacek Poniedziałek) pasjonuje się eterem – substancją uśmierzającą ból i odbierającą świadomość, tajemniczą i śmiertelnie niebezpieczną. Gdy ofiarą jej działania pada młoda dziewczyna, lekarz zostaje skazany na śmierć. Niespodziewanie udaje mu się uniknąć stryczka. Doktor znajduje pracę w zaborze austriackim, w wojskowej twierdzy dowodzonej przez komendanta (Andrzej Chyra). Poza oficjalną praktyką, na własną rękę ponownie zaczyna prowadzić coraz dziwniejsze eksperymenty: na żywych i na umarłych. Obsesyjnie doskonali swoją wiedzę o eterze pozwalającym manipulować bólem, pożądaniem i wolą poddanych mu ludzi. Jaką cenę przyjdzie mu zapłacić za próbę zawładnięcia ludzkim umysłem?
ks. Marek Lis – prof. Uniwersytetu Opolskiego, teolog-filmoznawca. Autor m.in. 100 filmów biblijnych. Leksykon (2005), Figur Chrystusa w „Dekalogu” Krzysztofa Kieślowskiego (2007), redaktor Ukrytej religijności kina (2002) i Światowej encyklopedii filmu religijnego (2007, z Adamem Garbiczem). Członek Jury ekumenicznego na międzynarodowych festiwalach filmowych (m.in. Warszawa, Fribourg, Cannes).
